W dniach 17-20 sierpnia odbędzie się dwunasta edycja Festiwalu Literacki Sopot, który organizowany jest przez Goyki 3 Art Inkubator oraz Miasto Sopot. Każdego roku organizatorzy wybierają jeden kraj, którego literatura jest wiodącym motywem festiwalu. W tym roku jego uczestnicy będą mieli okazję zgłębić niemiecką literaturę i kulturę.

Literacki Sopot ma na celu nie tylko promocję literatury i czytelnictwa, ale przede wszystkim jest doskonałą okazją do spotkań z gośćmi, którzy dzielą się swoją niezwykłą wrażliwością i zmysłem obserwacji. Organizatorzy Festiwalu, dostarczając materiału do przemyśleń, stwarzają okazje, aby w miejscach nie zawsze konwencjonalnych zastanowić się nad sprawami ważnymi, o których w otaczającej nas rzeczywistości coraz częściej się zapomina.

Program Festiwalu

To nie będzie łatwa rozmowa. 12. edycja festiwalu Literacki Sopot, poświęconego literaturze i kulturze niemieckiej, odbędzie się w dniach 17-20 sierpnia w Sopocie.

Willa Jünckego – siedziba Goyki 3 Art Inkubatora, organizatora Festiwalu i Park na Goyki staną się festiwalowym centrum. Oprócz spotkań Nogaś w Parku, pokazów filmów, Sztuki na Literackim, odbędą się tam także audycje Ptasiego Radia, warsztaty, Literacki dla Dzieci, gra miejska, dyżury tłumaczek i tłumaczy, śniadanie na trawie. W pozostałych lokalizacjach festiwalowych w Sopocie odbędą się spotkania, debaty, targi książki, wydarzenie teatralne.

„Tegoroczna, dwunasta edycja festiwalu Literacki Sopot stała się dla nas prawdziwym wyzwaniem” – wyjaśnia Joanna Cichocka-Gula, dyrektorka festiwalu i Goyki 3 Art Inkubatora. „Jak bowiem odnieść się do trudnych, naznaczonych okrucieństwem II wojny światowej, relacji pomiędzy Polakami i Niemcami? Jak uniknąć patosu czy żalu, jak wreszcie „przeczytać” współczesne Niemcy? Kiedy w polskiej przestrzeni publicznej zaczęło się pojawiać coraz więcej przepełnionych nienawiścią i nawołujących do rozliczeń komunikatów polskich polityków, zrozumiałyśmy, że niemiecka edycja jest potrzebna, aby wznieść się ponad i w spokoju porozmawiać. Skomplikowana historia naszego sąsiedztwa do dziś budzi wiele emocji i kontrowersji. Liczymy jednak na to, że dobra literatura pomoże spojrzeć na polsko-niemieckie relacje z większym dystansem i zrozumieniem” – dodaje Cichocka.

Zsuzsa Bánk, Erica Fisher, Ulrich Hub, Harald Jähner, Arne Jysch, Jovana Reisinger, Antje Rávik Strubel to niemieccy goście i gościnie, którzy przyjadą do Sopotu. Z kolei NinaWähä, szwedzka autorka, zapowie przyszłoroczną edycję festiwalu Literacki Sopot, poświęconą regionowi bałtyckiemu.

Spotkania autorskie odbędą się także ze znakomitymi polskimi pisarzami i pisarkami, m.in. tegoroczną laureatką Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Anną Goc w nowym paśmie „My” – rozmowie społeczności, wspólnocie pojedynczych jednostek umieszczonych w konkretnych granicach. W tym paśmie odbędą się także spotkania z Szymonem Opryszkiem, Mikołajem Grynbergiem i Katarzyną Michalczak. Krzysztof Varga, Dyba i Adam Lachowie, Włodzimierz Nowak i Barbara Piórkowska to z kolei goście i gościnie również nowego pasma „Powroty”, czyli rozmowach z autorami i autorkami książek wydanych jakiś czas temu, a do których warto wrócić. Z kolei o swoich debiutach opowiedzą Małgorzata Żarów, Dawid Iwaniec, Natalia Szostak i Aleksandra Tarnowska.

Debaty, wpisujące się we współczesny dyskurs społeczno-polityczny, to ważny element programu każdej edycji Festiwalu. Nie inaczej jest i w tym roku. O skomplikowanej historii sąsiedztwa polsko-niemieckiego z Anną Dudzińską porozmawiają Robert Traba, Kornelia Ćwiklak i Susann Worschech. O rasizmie i antysemityzmie w Polsce i w Niemczech – Michał Bilewicz, Agnieszka Jabłońska i Andreas Zick w debacie prowadzonej przez Monikę Płatek. O sąsiedztwie znaczeń i wspólnocie języków czeskiego, ukraińskiego, niemieckiego i polskiego będą rozmawiać z Dagny Kurdwanowską tłumaczki: Katarzyna Kotyńska, Martyna Lemańczyk i Małgorzata Łukasiewicz. A o historii, jaką kryją w sobie przedmioty debatować będą w moderowanej przez Beatę Maciejewską dyskusji: Karolina Ćwiek-Rogalska, Dariusz Brzostka i Stefan Chwin.

Tradycyjne pasmo prowadzone przez Michała Nogasia tym razem nie na plaży, a w pięknym parku na Goyki. Organizatorki zapewniają, że miłośnicy i miłośniczki naturalnej scenografii będą zadowolone z nowej lokalizacji. Spotkania w każdy festiwalowy dzień o godz. 15.00 w kolejności z: Filipem Springerem, Magdaleną Parys, Ishbel Szatrawską i Edwardem Pasewiczem.

Z uwagi na festiwal Literacki Sopot zostały wydane premierowo książki:

Zsuzsa Bánk „Śmierć przychodzi nawet latem” (tłum. Elżbieta Kalinowska), Wydawnictwo Czarne

Harald Jähner „Rausz. Niemcy między wojnami „ (tłum. Monika Kilis), Wydawnictwo Poznańskie

Antje Rávik Strubel „W lasach ludzkiego serca” (tłum. Agata Teperek), Wydawnictwo Pauza

Jovana Reisinger „Czempionki” (tłum. Zofia Sucharska), Wydawnictwo Marpress

Ishbel Szatrawska przedpremierowo „Toń”, Wydawnictwo Cyranka

Nina Wähä „Babetta” (tłum. Justyna Kwiatkowska), Wydawnictwo Poznańskie

oraz wznowienie „Białej Riki. Żeliwne ptaki” Magdaleny Parys, Wydawnictwo Świat Książki.

Powyższe i wiele innych będzie można kupić na Targach Książki zlokalizowanych na Placu Przyjaciół Sopotu, na których wystawiać się będą:

Biblioteka Sopocka
Centrala – mądre komiksy
Copernicus Center Press
CZUCZU
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Goyki 3 Art Inkubator
Grupa Wydawnicza Foksal
Książkowe Klimaty:: krainaksiazek.pl :: Terra Librorum
Muzeum Sopotu
Marginesy i Kropka
Nadbałtyckie Centrum Kultury
słowo/obraz terytoria
Świadomi Wydawcy
timof comics
Tu się czyta: Albus, Buka, Druganoga, Format, Tako
WIELKA LITERA
Wydawnictwo Afera
Wydawnictwo Agora
Wydawnictwo Akapit Press
Wydawnictwo Amaltea
Wydawnictwo BOSZ
Wydawnictwo Czarne
Wydawnictwo DRZAZGI
Wydawnictwo Dwie Siostry
Wydawnictwo Kameleon
Wydawnictwo Karakter
Wydawnictwo Krytyka Polityczna
Wydawnictwo Literackie i Noir Sur Blanc
Wydawnictwo Marpress
Wydawnictwo Pauza
Wydawnictwo Poznańskie
Wydawnictwo Relacja
Wydawnictwo Smak Słowa
Wydawnictwo Sonia Draga/Debit
Wydawnictwo Znak

Oprócz książek będzie można również nabyć festiwalowe gadżety m.in. torby, kocotorby, magnesy i świece. Pamiątki będzie można kupić online – na stronie: www.goyki3.pl oraz stacjonarnie na Targach Książki.

Ważnym punktem programu jest dla Goyki 3 Art Inkubatora, organizatora Festiwalu, premiera słuchowiska „Głosy szumiącego potoku”, będącego opowieścią o międzywojennym Sopocie, inspirowaną losami mieszkańców willi Jünckego, która jest siedzibą Goyki 3. Fryderyk Wilhelm Jüncke, importer win

i kolekcjoner sztuki nie doczekał się końca prac budowlanych, zmarł w ich trakcie, a trzypiętrową rezydencję z należącymi do kompleksu wozownią, parkiem, oranżerią i winiarnią odziedziczyła jego żona. Historia

willi jest pełna zwrotów akcji (były tu i rezydencja konsula Danii Haralda Kocha, i komórka NSDAP, i mieszkania komunalne), tajemniczych i tragicznych śmierci. O nich wszystkich opowie słuchowisko inspirowane historią willi w reżyserii Piotra Skotnickiego, w którym główną rolę gra Karolina Gruszka. Spotkanie z reżyserem poprowadzi Joanna Cichocka-Gula.

Na tarasie zabytkowej willi nadawać będą codziennie, w kolejności festiwalowych dni: Zuzanna Kowalczyk („Magazyn Pismo”) i Natalia Prüfer

(„Buch, czyli książka”), Michał Nogaś („Gazeta Wyborcza”), Łukasz Wojtusik („Alfabet Wojtusika”) i Weronika Wawrzkowicz („Radio Nowy Świat”). W programie Ptasiego Radia rozmowy o literaturze, czytania fragmentów utworów literackich, dużo dobrej muzyki i nie tylko! Audycji można będzie słuchać na żywo na tarasie, na www.literackisopot.pl oraz jako podcasty na Spotify Goyki 3 on air.

W Goyki 3 Art Inkubatorze odbędą się również pokazy filmów wyselekcjonowanych przez Ewę Fiuk, warsztaty z Aleksandrą Zbroją, prezentacja i warsztaty Colonial Neighbours – SAVVY Contemporary, Berlin, a także prezentacja „Pogorzeliska” (2020) – fotografii Alicji Karskiej i Aleksandry Went. Wydarzeniami towarzyszącymi będą także dyżury tłumaczy i tłumaczek czy pokaz wideo Krystyny Piotrowskiej „Lekcja polskiego” (2007).

W Parku na Goyki w oparciu o baśnie Braci Grimm odbędzie się z kolei cykl warsztatów dla rodzin z dziećmi, a także gra miejska. Na miłośników i miłośniczki prozy Tomasza Słomczyńskiego czeka spacer z autorem „Sopotów”.

Po raz czwarty w programie festiwalowym wydzielona została #GodzinaCzytania, czyli pasmo stworzone przez Koalicję Letnich Festiwali Literackich, której Literacki Sopot jest pomysłodawcą. To czas na zanurzenie się w lekturze między spotkaniami autorskimi, debatami, czy innymi aktywnościami festiwalowymi. To chwila sam na sam z książką, odrobinę relaksu oraz odpoczynku od zgiełku miasta i codziennych obowiązków.

Wstęp wolny na wszystkie wydarzenia (oprócz warsztatów z Aleksandrą Zbroją).

Spotkania i debaty będą tłumaczone na polski język migowy.

Zapis audio i video spotkań autorskich i debat będzie dostępny od 4 września 2023 roku na anchor.fm/goyki3 i yt.com/goyki3

Organizatorzy: Goyki 3 Art Inkubator, Miasto Sopot

Partnerzy strategiczni edycji 2023: Goethe-Institut w Polsce, Parlament Europejski, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej

W 2020 roku Festiwal Literacki Sopot zwyciężył w Sopocie w plebiscycie „Supermiasta” Gazety Wyborczej, jako najważniejsze osiągnięcie ostatnich 30 lat; siódma edycja festiwalu została uznana „Wydarzeniem Roku 2018” w plebiscycie Pomorskich Sztormów Gazety Wyborczej Trójmiasto, w 2016 roku głosami słuchaczy plebiscytu „Radiowego Domu Kultury” Programu Trzeciego Polskiego Radia Festiwal wygrał w kategorii „Wydarzenie”, w 2012 roku był zwycięzcą plebiscytu na Kulturalny Sztorm Roku 2012 organizowanego przez Gazetę Wyborczą Trójmiasto. W 2019 roku organizatorzy Festiwalu Literacki Sopot doprowadzili do powołania #KoalicjaLetnichFestiwaliLiterackich. Również w 2019 roku Literacki Sopot otrzymał znak jakości EFFE Label przyznawany przez sieć europejskich festiwali EFFE. To symbol przynależności do grupy wyjątkowych i innowacyjnych wydarzeń kulturalnych na mapie Europy.

Sopot jest miastem sprzyjającym bezpośrednim kontaktom, miastem, w którym wybitny pisarz czy filozof jest niejako na wyciągnięcie ręki. Odbiorcy mogą poznać nie tylko autorów, których książki ukazują się w polskim tłumaczeniu. Mogą też poznać ich różne sposoby myślenia o świecie, charakter krajów, z których pochodzą oraz towarzyszące im odmienności kulturowe.