14.09 Kobieta. Ciało wojny. Czytanie preformatywne/Debata

Termin: 14.09.2019, godz. 18.00
Miejsce: Klub Żak
Wstęp wolny

KOBIETA. CIAŁO WOJNY to projekt performatywnego czytania dramatu Rity Jankowskiej pt. Uryna oraz debaty na temat kobiet w przestrzeni wojny, traumie zapisanej w ciałach kobiet i przekazywaniu jej kolejnym pokoleniom.

Czytanie performatywne zostanie zrealizowane w reżyserii Doroty Androsz, we współpracy z dramatopisarką Ritą Jankowską oraz udziałem Marzeny Nieczuji-Urbańskiej i Agaty Woźnickiej.

Tekst: Rita Jankowska
Reżyseria: Dorota Androsz
Muzyka: Ignacy Jan Wiśniewski
Wizualizacje: Anna Zglenicka
Czytają: Marzena Nieczuja-Urbańskia i Agata Woźnicka oraz: Magdalena Bochan-Jachimek, Anna Bochniak, Wioletta Drankiewicz, Katarzyna Golecka, Agata Nierzwicka, Małgorzata Podjacka, Małgorzata Polakowska, Klaudia Szmidt

Punktem wyjścia dla autorki tekstu i twórczyni całego projektu, Rity Jankowskiej była historia 18-letniej Eugenii Pohl, strażniczki-kata w obozie koncentracyjnym dla dzieci w Łodzi przy ul. Przemysłowej w latach 1942-1945. Tekst jest próbą „ekspiacji” dzieciom skrzywdzonym nie tylko w tamtej wojnie, ale krzywdzonym w wojnach, które wydarzają się nadal. Oddaje głos Dziewczynkom, które przeżyły kaźń, a potem, jako kobiety, długo milczały. Dramat śledzi przemoc zapisaną w ciałach tych kobiet. Stawia pytanie o możność/niemożność przepracowania traumy, mechanizmy wyparcia i przetrwania, a przede wszystkim o międzygeneracyjne przekazywanie bólu tamtych wydarzeń. Kobieca narracja o wojnie zapisanej w ciałach kobiet powoli staje się słyszalna…

Czytanie dramatu Uryna stanie się pretekstem do debaty o obecności kobiet w wojnie i kobiecej narracji o niej, o traumie zapisanej w ciałach ofiar, pamięci komórkowej ciała oraz przekazywaniu z pokolenia na pokolenie niezdiagnozowanych, nie należących w pewnym sensie do nas, traum. Traum wciąż widocznych i nieprzepracowanych, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym; nadal obecnych w trzeciej generacji po wojnie… Chcemy postawić pytanie: Na ile, i dlaczego, nadal czujemy się spadkobiercami „nie-naszych” bolesnych historii. Dlaczego osiemdziesiąt lat po wojnie nadal ten temat jest dla nas, twórców, interesujący, żywy i podejmowany. Czego jeszcze nie powiedzieliśmy głośno.

Debatę pod tytułem „Kobieta. Ciało wojny”, w ramach której spróbujemy dotknąć powyższych tematów m.in. w perspektywie osobistej i społecznej, psychologicznej i psychoterapeutycznej oraz kulturowej, poprowadzi dr Barbara Świąder-Puchowska z Katedry Kulturoznawstwa w Instytucie Badań nad Kulturą Uniwersytetu Gdańskiego. W debacie wezmą udział zaproszeni przez nią goście oraz twórczynie projektu. Uczestniczkami debaty będą: Khedi Alieva, Magdalena Chrzan-Dętkoś, Ewa Kuliś, Magdalena Rigamonti oraz Dorota Androsz i Rita Jankowska.

O uczestniczkach debaty:

Khedi Alieva – od kilku lat mieszka w Gdańsku, uchodźczyni z Czeczenii. Członkini Rady Imigrantów i Imigrantek, animatorka działań społecznych i kulturalnych na rzecz integracji imigrantów, m.in. twórczyni Domu Międzykulturowego w Gdańsku, współzałożycielka Fundacji Kobiety Wędrowne, razem z dr Dorotą Jaworską z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego prowadzi działalność badawczą i edukacyjną w obszarze migracji i uchodźstwa.

Magdalena Chrzan-Dętkoś – psycholog, psychoterapeutka; współzałożycielka Centrum Terapii Depresji w Gdyni; pracuje w Zakładzie Psychologii i Psychopatologii Rozwoju Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego; autorka licznych publikacji z zakresu psychoterapii; badawczo zajmuje się m.in. traumą.

Ewa Kuliś – pedagog, uczy języka polskiego w I Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku; jako badaczka zajmuje się studiami postkolonialnymi i tematyką związaną z zagadnieniem somatyczności; obecnie przygotowuje rozprawę doktorską na Uniwersytecie Gdańskim.

Magdalena Rigamonti – dziennikarka, autorka wielu głośnych wywiadów i kilku książek, związana m.in. z „Newsweek Polska”, „Wprost” i „Dziennikiem Gazetą Prawną”, laureatka nagród dziennikarskich; razem z Maksymilianem Rigamontim stworzyła książkę Echo, stanowiącą rodzaj subiektywnego zapisu miejsc masakry, jaka dokonała się kilkadziesiąt lat temu na Wołyniu – publikacja zwyciężyła w kategorii „Photography Book of the Year” w konkursie Pictures of the Year International; obecnie pracuje nad książką o dziecięcym obozie koncentracyjnym, istniejącym w czasie II wojny światowej w Łodzi.

Organizator: Stowarzyszenie Zróbmy Sztukę
Partner: Fundacja RC

Projekt „Dofinansowano ze środków Miasta Gdańska”