Ponad 400 publikacji wydanych w 2023 roku na Pomorzu lub o Pomorzu oraz przez pomorskich twórców brało udział w konkursie Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza”. Jury właśnie wyłoniło szczęśliwą dziewiątkę, która weszła do ścisłego finału. Laureatów poznamy 18 października podczas uroczystej gali w Centrum św. Jana w Gdańsku.
„Wiatr od morza” – VII edycja
To już siódma edycja ustanowionej w 2018 roku Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza”. Tym razem autorom zamieszkałym i tworzącym na Pomorzu oraz autorom dzieł w istotny sposób związanych z tematyką pomorską przyglądało się jury w składzie: Władysław Zawistowski (przewodniczący), prof. dr hab. Edmund Kizik, dr hab. Katarzyna Szalewska, prof. UG, dr Katarzyna Banucha oraz Dagny Kurdwanowska.
O tytuł Literackiej Książki Roku walczyć będą dwa reportaże, biografia i kryminał. „Irlandia wstaje z kolan” Marty Abramowicz to podróż po religijno-społecznej historii i teraźniejszości Irlandii. Stasia Budzisz w książce „Welewetka. Jak znikają Kaszuby”, na podstawie rodzinnych wspomnień i rozmów, ukazała przemijanie języka, kultury i tradycji na Kaszubach. Dorota Karaś i Marek Sterlingow zanurzyli się w świecie jednego z najbardziej kontrowersyjnych dziennikarzy i polityków w Polsce – Jerzego Urbana. Krzysztof A. Zajas zakończył swoją trylogię pomorską „Gerdą”, w której ponownie zmierzył się z konwencją kryminału.
Nominacje do Pomorskiej Książki Roku otrzymało pięć tytułów. Reportaż Piotra Wróblewskiego pokazuje oczami budowniczych, naukowców i mieszkańców Kaszub proces nieudanej budowy Elektrowni Jądrowej Żarnowiec. Opis dziejów Słupska, autorstwa Wojciecha Skóry, przybliża trzy perspektywy historyczne i podejmuje z nimi polemikę. Łukasz Bugalski opisał fenomen gdańskiego ringu – rozwiązania urbanistycznego, które zastąpiło rozebrane w XIX w. odcinki fortyfikacji, Maciej Prarat podjął się zebrania i przeanalizowania materiałów dotyczących charakterystycznej grupy budowli przemysłowych powstałej w XIX wieku. Marcin Grulkowski przełożył na język polski, a następnie omówił przywileje króla Kazimierza Jagiellończyka wystawione Gdańskowi w czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466).
Nominacje do Pomorskiej Nagrody Literackiej za 2023 rok:
Literacka Książka Roku:
- „Irlandia wstaje z kolan” – Marta Abramowicz, Wydawnictwo Krytyki Politycznej
- „Welewetka. Jak znikają Kaszuby” – Stasia Budzisz, Wydawnictwo Poznańskie
- „Urban. Biografia” – Dorota Karaś, Marek Sterlingow, Wydawnictwo Znak
- „Gerda” – Krzysztof A. Zajas, Wydawnictwo Marginesy
Pomorska Książka Roku:
- „Zachodni front śródmieścia Gdańska. Studium urbanistyczno-konserwatorskie” – Łukasz Bugalski, Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria
- „Młyny wodne, wiatraki i kieraty w XIX i 1 połowie XX w. na terenie Pomorza (w granicach dawnych Prus Zachodnich). Technika i architektura” – Maciej Prarat, Wydawnictwo Naukowe UMK
- „Privilegia Casimiriana. Przywileje Króla Kazimierza IV Jagiellończyka dla Gdańska z okresu wojny trzynastoletniej” – Marcin Grulkowski, Wydawnictwo Muzeum Gdańska
- „Słupsk 1945. Miasto Niemców, Sowietów i Polaków” – Wojciech Skóra, Wydawnictwo Rys
- „Żarnowiec. Sen o polskiej elektrowni jądrowej” – Piotr Wróblewski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej
Pomorska Nagroda Literacka „Wiatr od morza” przyznawana jest w trzech kategoriach: Literacka Książka Roku, Pomorska Książka Roku oraz za całokształt pracy twórczej. We wszystkich kategoriach nagrodą jest statuetka „Wiatr od morza” oraz nagroda pieniężna, której fundatorem jest Samorząd Województwa Pomorskiego.
Gala i spotkanie z nominowanymi
Gala wręczenia Pomorskiej Nagrody Literackiej oraz siostrzanej Kaszubskiej Nagrody Literackiej za rok 2023 odbędzie się 18 października 2024 roku o godz. 18.00 w Centrum Świętego Jana w Gdańsku. Wcześniej, 30 września o godz. 18.00, będzie można spotkać się z autorami nominowanych książek w Teatrze Wybrzeże, na scenie Malarnia, podczas „Wieczoru literackiego”.
Dotychczasowi laureaci
W poprzednich latach Nagrodę za Literacką Książkę Roku otrzymali m.in.: Martyna Bunda („Nieczułość”), Monika Milewska („Latawiec z betonu” oraz „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL”), Izabela Morska („Znikanie”), Antoni Pawlak („Ale bez rozgrzeszenia”) i Wiktoria Bieżuńska („Przechodząc przez próg, zagwiżdżę”).
Statuetkę za Pomorską Książkę Roku zdobyli m.in.: prof. dr hab. Edmund Kizik i dr hab. Sławomir Kościelak, prof. UG, za „Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej. W 500-lecie wystąpienia Marcina Lutra T. 1, Eseje”; dr Ewa Barylewska-Szymańska, dr hab. inż. arch. Katarzyna Rozmarynowska, dr Zofia Maciakowska i dr Wojciech Szymański za „Gdańskie ogrody”; prof. dr hab. Józef Borzyszkowski oraz prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński za „Historię Kaszubów w dziejach Pomorza T. 3–5”; Katarzyna Włodkowska za reportaż „Na oczach wszystkich. Historia przypadku polskiego Fritzla”; a także Mikołaj Trzaska, Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński za „Wrzeszcz! Mikołaj Trzaska. Autobiografia”.
Za całokształt twórczości nagrodzeni zostali m.in. pisarze, eseiści i poeci: Stefan Chwin, Paweł Huelle, Aleksander Jurewicz, skandynawista Zenon Ciesielski, historyk teatru Mieczysław Abramowicz, a także poetka, tłumaczka i prozaiczka Anna Czekanowicz.